Blog Thủy Sản
Sử Dụng Vi Sinh Trong Ao Nuôi Tôm: Những Lưu Ý Quan Trọng Giúp Tăng Hiệu Quả
Việc ứng dụng vi sinh trong ao nuôi tôm ngày càng phổ biến nhằm cải thiện môi trường nước, giảm khí độc và nâng cao sức khỏe tôm nuôi. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng vi sinh đúng cách để đạt hiệu quả tối đa. Bài viết này sẽ giúp người nuôi hiểu rõ các lưu ý quan trọng khi sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm và cách kết hợp với các chế phẩm khác.
Mục Lục
Vi sinh là gì? Vì sao cần dùng vi sinh trong ao nuôi tôm?
Vi sinh (Probiotics) là các chế phẩm chứa vi khuẩn có lợi, có khả năng:
- Phân hủy chất hữu cơ trong nước (phân tôm, thức ăn dư thừa).
- Giảm thiểu các khí độc hại như amoniac (NH₃), nitrit (NO₂⁻), hydrogen sulfide (H₂S).
- Ổn định các chỉ số môi trường như pH, độ kiềm.
- Hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
- Tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ tiêu hóa cho tôm.
Sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm đúng cách sẽ giúp môi trường ao nuôi ổn định lâu dài, giảm sử dụng hóa chất, nâng cao tỷ lệ sống và năng suất thu hoạch.
Phân loại vi sinh trong nuôi tôm
| Loại vi sinh | Công dụng chính | Cách sử dụng |
|---|---|---|
| Vi sinh xử lý nước | Phân hủy chất hữu cơ, giảm khí độc, ổn định môi trường | Thả trực tiếp xuống ao hoặc hòa nước rải |
| Vi sinh đường ruột | Hỗ trợ tiêu hóa, tăng miễn dịch tôm | Trộn vào thức ăn hoặc pha nước tạt đều |
| Vi sinh xử lý đáy ao | Làm sạch đáy ao, giảm khí độc đáy | Tạt định kỳ vào ao |
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm
Chọn vi sinh chất lượng và phù hợp
- Ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được cấp phép bởi cơ quan chức năng.
- Xem kỹ hàm lượng vi sinh sống (CFU) trên bao bì, nên chọn loại có ≥10⁶ CFU/g hoặc mL.
- Sản phẩm còn hạn sử dụng, không bị vón cục, đổi màu hay mùi lạ.
Lưu ý: Tránh dùng hàng trôi nổi, không nhãn mác, không rõ thành phần – dễ gây mất cân bằng sinh học ao nuôi.
Vitamin và Khoáng Chất Cho Thủy Sản
Cách pha và sử dụng đúng cách
Hoạt hóa trước khi sử dụng (đối với vi sinh xử lý nước/đáy):
- Pha vi sinh với nước sạch (không chứa chlorine)
- Thêm 1–2% mật đường (hoặc tinh bột) để kích hoạt
- Ủ 4–6 giờ trong bóng râm ở nhiệt độ 28–32°C
- Vi sinh đường ruột: Trộn vào thức ăn đã trộn dầu, cho ăn ngay sau khi trộn.
Không pha vi sinh với thuốc sát trùng, kháng sinh, vôi, clo, hoặc nước nóng vì sẽ tiêu diệt vi khuẩn có lợi.
Thời điểm sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm hiệu quả
- Trước khi thả giống: Xử lý ao bằng vi sinh để khởi tạo hệ sinh thái ao ổn định.
- Định kỳ mỗi 5–7 ngày/lần: Duy trì mật độ vi sinh có lợi, nhất là trong mùa mưa hoặc khi nhiệt độ thay đổi.
- Sau mỗi lần thay nước lớn, sau mưa hoặc sau khi dùng kháng sinh: Bổ sung lại vi sinh để tái thiết lập hệ vi sinh có lợi.
Gợi ý liều lượng: 1–2g vi sinh/m³ nước (hoặc theo hướng dẫn từng sản phẩm)
Kết hợp hợp lý với các sản phẩm khác
| Sản phẩm kết hợp | Có thể dùng chung với vi sinh? | Ghi chú |
|---|---|---|
| Kháng sinh | ❌ Không nên | Diệt cả vi khuẩn có lợi |
| Hóa chất sát trùng (Cl, thuốc tím) | ❌ Không nên | Sử dụng cách nhau tối thiểu 24–48 giờ |
| Men tiêu hóa | ✅ Có thể | Hiệu quả cao nếu dùng đúng liều và thời điểm |
| Vitamin, khoáng | ✅ Có thể | Hỗ trợ miễn dịch, tiêu hóa tốt hơn |
Bảo quản vi sinh đúng cách
- Nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Đậy kín sau khi mở, tránh ẩm mốc.
- Không để gần nguồn nhiệt hoặc hóa chất.
Cách kiểm tra hiệu quả sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm
- Môi trường nước trong, không có mùi hôi tanh, chua, hay khí độc.
- Các chỉ số môi trường ổn định: NH₃, NO₂⁻, pH nằm trong ngưỡng cho phép.
- Tôm hoạt động mạnh, ăn tốt, không nổi đầu, đường ruột rõ, phân dạng sợi.
Nếu sau 1–2 tuần sử dụng vi sinh vẫn không có cải thiện → cần xem lại cách dùng, chất lượng sản phẩm, hoặc thay loại vi sinh khác phù hợp.
Xem thêm:
Tóm tắt các lưu ý khi sử dụng vi sinh
| Lưu ý | Nội dung |
|---|---|
| Chọn sản phẩm chất lượng | Có nguồn gốc rõ ràng, hàm lượng CFU cao |
| Hoạt hóa vi sinh đúng cách | Pha với nước sạch + mật đường, ủ trước khi dùng |
| Không kết hợp với hóa chất sát trùng | Cách nhau ít nhất 1–2 ngày |
| Dùng đúng thời điểm | Trước thả giống, định kỳ, sau thay nước hoặc khi môi trường thay đổi |
| Bảo quản đúng | Tránh nắng, tránh ẩm, đậy kín sau khi mở |
| Theo dõi hiệu quả | Quan sát nước ao, đo chỉ số môi trường, theo dõi sức khỏe và tăng trưởng tôm |
Sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm là giải pháp sinh học giúp cân bằng hệ vi sinh ao nuôi, giảm tác nhân gây bệnh và nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nuôi tôm. Tuy nhiên, để phát huy tối đa lợi ích của vi sinh, người nuôi cần hiểu đúng – dùng đúng – phối hợp đúng và tuân thủ kỹ thuật sử dụng. Một vài sai sót nhỏ cũng có thể khiến vi sinh mất tác dụng, thậm chí gây ảnh hưởng đến sức khỏe tôm.
